Այ չկաթողիկոս, հիշի՛ր բումերանգի օրենքը…
Posted on October. 13. 2021
ԳՐԵՑ՝ Ասյա Ասատրյան
Հետաքննող-լրագրող
Հոկտեմբերի 27, 1999թ. դժնդակ օր, որի մասին ոմանք գիտեին: Երեկոյան ժ. 5-6ը հեռախոսով խոսում էի Ազգային Ժողովում գտնվող մեկի հետ: Հանկարծ շռնդալից լսվեցին հայհոյանքներ, աղմուկ, կրակոցներ, հեռախոսը լռեց: Տեղյակ պահեցի Շիրակի ոստիկանապետ Շահնազարյանին, որը եւ տեղյակ էր պահել ռեգիոնալ վարչության պետին, եւ ասեցի նաեւ զինվորական հիվան-դանոցի գլխավոր բժիշկ Միքայելին:
Ոչ ոք ոչինչ չգիտեր: Դուրսը խաղաղ էր…
Եվ այդ օրը պետք է ընտրվեր գարեգին բ-ն, որի կաշառք տվածի արժեքը 5 միլիոն դոլլար էր, եւ այդ ժամանակ էլ արդեն ոմանք փսփսում էին այդ մասին, իհարկե հետո էլ պետք է մարեր մնացածը, բայց ինքնաբավ գարեգին բ ոճրագործը սկիզբ դրեց օլիգարխներին նեցուկ լինելուն եւ նրանց գավազանը լինելուն: Արարողության ժամանակ Վազգեն Սարգսյանի հանձնարարությամբ այնտեղ էր գտնվում Արամը՝ Վազգենի եղբայրը: Ճիչը հասել էր Արամ Սարգսյանին, որը ճակատը բռնած, թողած ծիսակատարությունը, դուրս եկավ հասնելու սարսափելի բոթին: Գլխատվել էր կառավարության գլուխը: Սահմռկեցուցիչ կատարվածը ցնցեց աշխարհը, բացի գարեգին բ-ից եւ ռոբերտ քոչարյանից:
Գարեգինը պարունակում էի իր արարողությունը՝ առանց ցույց տալու, թե ի՞նչ է կատարվել եւ Աստծո տան մեջ կանգնած իր ուրախությունն էր շարունակում անաստված Սատանան, որը պատուհաս պետք է դառնար երկրի գլխին՝ լինելով հանցագործների, օլիգարխների, դաշնակների առաստաղը: Ես այսպես արյունով եկավ այսօրվա ավազակապետ չկաթողիկոս գարեգինը, որի հրեշային դեմքը զարդարում էր սքեմը, գավազանը եւ վեղարը: Նա հասել էր իր նպատակին: Բայց այդքանին հասնելով՝ նա ապացուցեց, որ ինքը հավատարիմ շունն է նրանց եւ ծառայում է անձնվիրաբար: Նա այնքան նախահարձակ էր, որ մի օր գոնե չկանգնեց ժողովրդի կողքին: Նա օրինական ծառայում էր իր տերերին՝ անտեսելով ժողովրդին: Սարսափում եմ մտածելուց, ժողովրդի լռությունից: Պատճառը չգիտեմ: Երեւի հոգու խորքում ոչ ոք չի հավատում, որ Աստծո տան մեջ կարող է նման հմուտ սատանա լինել… օ~ այո, չէ՞ որ Սատանան իսկապես հմուտ է, եւ ո՞վ կարող է չխաբվել սատանայի կողմից:
Սկսվեց Գագեգինի կյանքի սեանսը յոթերորդ երկնքում՝ կանայք, սիրուհիներ, տարբեր կանանցից երեխաներ, կարծեմ 5 երեխայի հայր է, բոլորը այսօրից հետագա ապահովված: Նա իր բիզնեսների եւ ագահ գործարքների մեջ վայելում էր եւ վայելում է կյանքը: Նրան ոչինչ եւ ոչ ոք չխանգարեց ապրելու իր պոռնկական անկանոն կյանքը, անգամ գիշերային շորերով սիրուհու հետ ռեստորանում գինովցած վիճակում: Տեսնողներին պատել էր սարսափը եւ ամոթը: Եւ այսպես եկեղեցականների մտածելակերպը եւ ապրելակերպը փոխանցվեց շատ եկեղեցականների, որոնք մտածեցին հարստության մասին եւ ինչու չէ նաեւ գաղտնի կին եւ երեխա ունենալու մասին: Հետո ժամանակը կխոսեր իրենց օգտին, հետո ի՞նչ, թէ ով ինչ կասի: Չէ որ իրենք վայելու են ըստ իրենց Աստծո տված վայելքները, չմտածելով, որ գողի, բոզի օրը 40 օր է, բայց նրանցը ավելի երկարեց: Նմանվեցին միմյանց շատերը, անգամ անբարո տենչանքը հասավ շատ բարձրաստիճան եկեղեցականների:
Մենք ունեցել ենք Վազգեն Առաջին Վեհափառ, Խրիմյան Հայրիկ, որոնք տա-ռապում էին ազգի համար: Ժողովրդի եւ ամեն անհրաժեշտության դեպքում կանգ-նած էր Վազգեն Առաջինը՝ իր վեհությամբ: Նրա ներկայությամբ զարդարվում էր եկեղեցին եւ հասարակությունը:
Եվ այսպես Գարեգին չկաթողիկոսը եւ նրա ծառայությունը ազգին, Մանվել Գրիգորյանի եւ այլ օլիգարխների հետ կերուխումը, խրախճանքը, էժանաբարո ուրա-խությունները, փողերի կուտակումը, ազգակիցներին ապահովելը, շատ մարդկանց կենսագրություններ կործանելով ձեռք բերել իր ցանկացածը, պրոբլեմ չուներ: Աշխարհը իրենն էր հանցագործներից, «Գորշ Գայլեր»ի խմբավորումից, ռոբերտի եւ բոլոր օլիգարխներով հանդերձ: Եւ կատարելով ռոբերտի հրահանգը, նա կանգնեց դաշնակների կողքին, ազատեց հայաստանակործան ռոբերտի Աննա Դանիբեկյանի ընկերակցությամբ եւ անգամ Հայաստանի անկախության 30-ամյակի կապակցությամբ ժողովրդի մեջ չգտնվեց, չէ որ ռոբերտը կզայրանար: Համենայն դեպս այդ ոճրագործ գարեգինը գիտեր նաեւ ծառայել այդ տականք օլիգարխներին, հոգին դարբինն էր շինել, սովորության համաձայն ոտքերը զուգարաններում գարեգին չկաթողիկոսին էլ կսատկացներ, ինչո՞ւ թշնամի ստեղծել՝ կյանքը վայելելու փոխարեն:
Հիմա ճիչս անցումը իմ կողմից քեզ, գարեգին ավազակապետ, օլիգարխների առաստաղ: Ի՞նչ արեց իր ժողովրդի համար, երբեք հիվանդանոցներ չմտար վիրավոր զինվորներին տեսության, պատահական եռաբլուր չգնացիր, չզբաղվեցիր գերիների կյանքով, չկանխեցիր դոդի Գագոյի տղայի ուրախությունը՝ անտեսելով եռաբլուրի ողբը, ազգի ողբը: Նողկանք, դու իբրեւ Աստծո մարդ, մի՞թէ չես վախենում Աստծո դատաստանից: Հավատա, գլխիդ գալիքը գալու է, իմ ապրած տարիների, կյանքի երեւէջները տեսնելուց, ես վստահ եմ: Ո՞ւմ է պետք քո հարստությունը եւ քո տարփանքով լեցուն կյանքը՝ իր հետեւանքներով, երբ դու, գարեգին չկաթողիկոս, արժանացել ես ժողովրդի արհամարանքին եւ անեծքին: Այո, դու նզովյալ ես լինելու եւ հետո քո երեխաները քո փոծարեն այդ պատմական ամոթից ինքնասպան են լինելու: Մի՞թե այն կանայք, որոնք քոնն են դարձել, երբեւէ ազգային ինքնասի-րություն չեն ունեցելքեզ տրվելու ժա-մանակ կամ քո հրեշային հայացքից չե՞ն զզվել: Տականք, ինչքան ասես ասելիք կա քո վերաբերյալ, նզովյալ լինես: Եվ ո՞ւմ ծառայում ես, հիշի՛ր բումերանգի օրենքը ձեր վրա գալու է: Ու դու այսօր ապրում ես անամոթի, հանցագործի, հրոսակի, թուրք լինելու էության մեջ, նզովյալ լինես: Այո, գոնե ապաշխարիր, վախեցիր վերեւի ուժերից: